اماکن توریستی ایران و شهرهای توریستی

جهرم
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

جهرم
Jahrom wiews.jpg
کشور      ایران
استان     فارس
شهرستان     جهرم
بخش     مرکزی
نام(های) قدیمی     گهرم
مردم
جمعیت     ۱۱۰۰۰۰ تن (سرشماری 95)[۱]
رشد جمعیت     ۴٫۷
تراکم جمعیت     ۱۸۲/۵ نفر بر کیلومتر مربع
جغرافیای طبیعی
مساحت     ۵۷۶۸ کیلومتر مربع
ارتفاع از سطح دریا     ۱۱۰۰ متر
آب‌وهوا
میانگین دمای سالانه     تابستان:۳۵ زمستان:۱۱
میانگین بارش سالانه     ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلیمتر
اطلاعات شهری
شهردار     مهندس قزلی
ره‌آورد     خرما- مرکبات (لیمو ترش-لیمو شیرین-)
پیش‌شماره تلفنی     ۰۷۱
شناسهٔ ملی خودرو      ایران۷۳ - ب،  ایران۸۳ - ه
تابلوی خوش‌آمد به شهر
جهرم بر ایران واقع شده‌است
روی نقشه ایران
۲۸.۵۷° شمالی ۵۳.۵۷° شرقیمختصات: ۲۸.۵۷° شمالی ۵۳.۵۷° شرقی

جَهرُم (به پارسی میانه: گاهرم ) یکی از شهرهای استان فارس در ایران است. این شهر، مرکز شهرستان جهرم است. جمعیت این شهر طبق سرشماری سال ۱۳۹۵ برابر با ۱۶۱٬۸۵۱ نفر بوده‌است.

محتویات

    ۱ موقعیت جغرافیایی
        ۱.۱ معنی جهرم
        ۱.۲ تقسیمات سیاسی جهرم در قرون مختلف
    ۲ زمین‌شناسی
        ۲.۱ پوشش گیاهی
        ۲.۲ حیات وحش
        ۲.۳ دما
    ۳ مردم‌شناسی
        ۳.۱ جمعیت
        ۳.۲ نژاد
        ۳.۳ زبان و لهجه
        ۳.۴ دین و مذهب
        ۳.۵ مشاهیر
    ۴ پیشینه تاریخی
        ۴.۱ اهمیت تاریخ جهرم قبل از اسلام
        ۴.۲ جهرم بعد از اسلام
        ۴.۳ دوره صفویه
        ۴.۴ دوره قاجار
        ۴.۵ حضور فعال در انقلاب اسلامی ایران
        ۴.۶ آثار و بناهای تاریخی جهرم
        ۴.۷ آثار طبیعی و جاذبه‌های گردشگری جهرم
        ۴.۸ محله‌های قدیمی جهرم
            ۴.۸.۱ محله‌های قدیمی شهر
                ۴.۸.۱.۱ سنان
                ۴.۸.۱.۲ دشتاب
                ۴.۸.۱.۳ گازرون
                ۴.۸.۱.۴ اسفریز
                ۴.۸.۱.۵ صحرا
                ۴.۸.۱.۶ حسن‌آباد
                ۴.۸.۱.۷ کلوان
                ۴.۸.۱.۸ جبذر
                ۴.۸.۱.۹ مصلی
                ۴.۸.۱.۱۰ علی پهلوان
                ۴.۸.۱.۱۱ ده نو
                ۴.۸.۱.۱۲ کوشکک
            ۴.۸.۲ محله‌های نوساز شهر
                ۴.۸.۲.۱ مهدیه
                ۴.۸.۲.۲ شهرک انقلاب
                ۴.۸.۲.۳ شهرک شهید سحرخیز
                ۴.۸.۲.۴ شهرک شهید دستغیب
                ۴.۸.۲.۵ خارقان یا شهرک فاطمیه
                ۴.۸.۲.۶ شهرک ایثار گران
                ۴.۸.۲.۷ فرهنگ شهر
                ۴.۸.۲.۸ زیباشهر
                ۴.۸.۲.۹ محله‌های الحاق شده
    ۵ فرهنگ
        ۵.۱ جهرم در شاهنامه
        ۵.۲ سینما
        ۵.۳ دوسالانه داستان کوتاه نارنج
        ۵.۴ نشریات
    ۶ سیاست
        ۶.۱ نقش مردم جهرم در جنبشها
        ۶.۲ مجلس دوران مشروطه
        ۶.۳ مجلس پس از انقلاب اسلامی
        ۶.۴ نقش نظامی
    ۷ علم و دانش
        ۷.۱ مراکز علمی
            ۷.۱.۱ دانشگاه‌ها
            ۷.۱.۲ بنیادهای پژوهشی - فرهنگی
            ۷.۱.۳ حوزه‌های علمیه
            ۷.۱.۴ دارالقرآن‌ها
            ۷.۱.۵ کتابخانه‌ها
    ۸ اماکن زیارتی
        ۸.۱ پارکها
    ۹ اقتصاد و صنعت
        ۹.۱ کشاورزی
        ۹.۲ دامپروری
        ۹.۳ کارخانه‌های تولیدی
        ۹.۴ صنایع دستی
        ۹.۵ زیرساخت‌های مهم
    ۱۰ ترابری و ارتباطات
        ۱۰.۱ مسیرهای ارتباطی
        ۱۰.۲ فرودگاه
        ۱۰.۳ راه آهن
        ۱۰.۴ پایانه مسافربری
        ۱۰.۵ تاکسی‌رانی
        ۱۰.۶ اتوبوس‌رانی
        ۱۰.۷ مخابرات و اینترنت
        ۱۰.۸ تلفن
        ۱۰.۹ اینترنت
    ۱۱ بهداشت و درمان
        ۱۱.۱ بیمارستان‌ها
        ۱۱.۲ خانه‌های بهداشت
    ۱۲ پیوندهای داخلی
    ۱۳ نگارخانه
    ۱۴ منابع

موقعیت جغرافیایی

جهرم یکی از شهرستان‌های تابعهٔ استان فارس می‌باشد که در نیمه جنوبی استان واقع شده است. این شهرستان ۵۴۳۶ کیلومتر مربع وسعت دارد و از شمال به شیراز و سروستان، از شرق به فسا و داراب، از جنوب به لار و قیر و کارزین و از مغرب به فیروزآباد محدود شده است. این شهرستان در عرض جغرافیایی ۲۸ درجه و ۱۹ دقیقه تا ۲۹ درجه و ۱۰ دقیقه شمالی و طول جغرافیایی ۵۲ درجه و ۴۵ دقیقه تا ۵۴ درجه و ۴ دقیقه شرقی قرار گرفته است. چهره طبیعی این شهرستان کاملاً کوهستانی و مرتفع می‌باشد. حدود یک پنجم وسعت شهرستان جهرم دشت و چهار پنجم بقیه ارتفاعات است. این ارتفاعات بخشی از چین خوردگی زاگرس بوده و جهت اغلب کوه‌ها به تبعیت از سلسله کوه‌های زاگرس جنوبی قرار گرفته و شاخه‌هایی از آن این شهرستان را محصور کرده است. ارتفاع متوسط مرکز این شهرستان حدود ۱۰۵۰ متر و بلندترین نقطه آن قله سفیدار بین بخش خفر و سیمکان حدود ۳۱۷۰ متر و پست‌ترین نقطه آن حدود ۸۵۰ متر در بخش سیمکان از سطح دریا ارتفاع دارد. رودخانه قره آقاج سیمکان از رودخانه‌های منطقه است. هوای شهرستان جهرم به طور کلی گرم و در نواحی کوهستان معتدل بوده و جمعیت شهرستان جهرم در سرشماری سال ۱۳۸۵ برابر با ۲۰۲۴۴۵ نفر بوده است. مردم منطقه به زبان فارسی یا گویش‌های محلی سخن می‌گویند و مسلمان و شیعه مذهب هستند. شهرستان جهرم شامل چهار بخش مرکزی، خفر، سیمکان و کردیان است. مرکز این شهرستان جهرم می‌باشد.
Locator map Iran Fars Province.png     فسا     سروستان     شیراز     Locator map Iran Fars Province.png
داراب     شمال     فیروز آباد
شرق   جهرم    غرب
جنوب
زرین دشت     لارستان     قیر و کارزین
معنی جهرم
وجه تسمیه‌ای نه چندان منطقی که برای جهرم شناخته شده است توسط احمد کسروی پیشنهاد شده و در جایگاه خالی نبودن عریضهً نظریات مقبولیت یافته است. به نظر او در نامهایی مثل جهرم وسمیرم پسوند «رم» به معنی جا و مکان است. «جه» و «سم» هم تغییر شکل یافته «گه» و «زم» هستند که به معنی گرم و سرد هستند؛ بنابراین جهرم یعنی «جای گرم». در اصل اساساً وجه اشتقاق درست جهرم این است که آن را مرکب از جا و هروم (به لغت اوستایی به معنی دژ بلند و محروسه) بگیریم که در تاریخ بدین صفت نیز معروف بوده است. جز دوم یعنی هروم خود جداگانه بدین صورت نام دیگر شهر برزه (بلند) در آذربایجان، کنار شهر مراغه بوده است که محل آتشکده ی کهن و معروف آذرگشنسب و زادگاه زرتشت و جای دستگیر شدن و به قتل رسیدن افراسیاب تورانی (مادیای اسکیتی) به دست کی خسرو (کی خشثرو، کی آخسارو، هوخشثره) به شمار رفته است. حتی به نظر می‌رسد نام سمیروم مورد استناد کسروی نیز نه به معنی مفروضهً جایگاه سرما بلکه به معنی جایگاه منسوب به سرما (سمیر- اوم) است؛ چه علی‌القاعده ریشهً واژهً ایرانی سمیر (همیر) با زیمیلیای اسلاوها و کلمه شمال عرب (مأخوذ از شیمالیای آریاییان کاسی بین‌النهرین) یکی است. در سایت تحقیقاتی لیبر در باب تاریخچهً شهر جهرم چنین آمده است: "بنای شهر جهرم را به همای دخت بهمن فرزند اسفندیار نسبت می‌دهند. به روایت مورخان، بنای این شهر به سده سوم قبل از میلاد مسیح می‌رسد و این شهر توسط اردشیر اول، پنجمین پادشاه هخامنشی، بنا شده است. در شاهنامه فردوسی بارها از این شهر سخن به میان آمده و از آن به عنوان شهری آباد در آن دوران یاد شده است.